قدم سوم بخشش بجای تلخی
ما باید دیگران را ببخشیم تا شیطان نتواند بر ما برتری یابد و از ما سواستفاده کند. (دوم قرنتیان باب ۲ آیه ۱۰-۱۱)
بخشش بجای تلخی:
ما باید دیگران را ببخشیم تا شیطان نتواند بر ما برتری یابد و از ما سواستفاده کند. (دوم قرنتیان باب ۲ آیه ۱۰-۱۱)
ما بایـد رحیـم باشیم همانطور که پدر آسمانی ما رحیـم است (لوقا باب 6 آیه 36). ما باید ببخشیم زیرا پدر نیـز ما را بخشیده است (افسسیان باب 4 آیه 31-32). بعلاوه کلام خدا بطور واضح میگویید که با نبخشیدن، به شیطان در زندگیمان جای پا و زمین میدهیم (افسسیان باب 4 آیه 26-27).
خداوند در مورد بخشیدن کسانی که به ما خطا کردهاند، بسیار سخت میگیرد. به طوری که میگوید: «اگر شما مردم را نبخشید، پدر آسمانی نیز خطایای شما را نخواهد بخشید.» (متی باب 6 آیه 14-15). چرا خداوند اینقدر این موضوع را برای ما سخت میگیرد؟ چون ما را دوست دارد و میداند که عدم بخشش و تلخی چقدر زندگی ما را خراب میکند. او میداند که این تلخی به بدن ما صدمه میزند، به بدن عزیز او یعنی کلیسا صدمه میزند (عبرانیان باب 15 آیه 12) و جای پای شیطان را در زندگی، در خانوادهام و در کلیسای ما باز میکند. پس این مساله را باید جدی بگیرید تا مطمئن شوید همه کسانی که در زندگی به شما ضربه زدهاند را بخشیدهاید. در این مرحله از خداوند بخواهید که نام تمام اشخاصی را که شما احتیاج به بخشیدن آنها دارید، بخاطر شما آورد.
خواندن دعای زیر با صدای بلند، شما را در این زمینه یادآوری میکند:
ای پدر آسمانی، تو را شکر میکنم برای فراوانی محبت و بردباری و صبر تو که باعث توبه من شد(رومیان باب 2 آیه 4).
اقرار میکنم که من آن محبت و صبری را که تو برای من داشتهای، در مورد دیگران که به من بدی نموده و یا قصور ورزیدهاند، نداشتهام و بجای آن، در مورد آن اشخاص تلخی و نابخشودگی داشتهام.
در این زمان، ای روح القدس، از تو میخواهم که نام آن اشخاصی را که من نبخشیدهام به یاد من آوری تا بتوانم آنها را ببخشم. همه اینها را در نام عزیز عیسی مسیح میطلبم، آمین.
بر روی یک صفحه کاغذ، لیست نامهای اشخاصی را که نبخشیدهاید، بنویسید. در این مرحله از خود سوال نکنید که آیا باید شخصی را ببخشید یا خیر، بلکه هر اسمی را که به فکر شما میآید، بنویسید. حتی اگر فکر میکنید کسی را بخشیدهاید اما اسم او بخاطر شما میآید، اسم او را بنویسید. زیرا با دعای دوباره چیزی را از دست نمیدهید. اما اگر کسی از قلم بیفتد، آن جای پای شیطان باقی میماند. در آخر لیست، اسم خود را نیز اضافه کنید. با بخشیدن خودتان در حقیقت بخشش و پاکی را که خدا میدهد، میپذیرید.
بعلاوه، در آخر لیست افکار بر علیه خدا را هم اضافه کنید. این افکار غالباً باعث احساس خشم نسبت به خدا میشوند. البته خداوند، پاک و بَری از هر گناه است و احتیاج به بخشش ندارد، ولی این خود ما هستیم که احتیاج داریم افکار خصمانه بر علیه خدا و یا توقعات نابجا از خداوند را رَد کنیم و خود را از عصبانیت و خشم نسبت به خداوند آزاد کنیم.
(در بیشتر موارد بهخاطر اعمال خودمان، یا عملکرد دیگران نسبت به ما و یا به واسطه اتفاقات این دنیای سقوط کرده و لعنت شده و یا بطور مستقیم بهخاطر عملکرد شیطان در زندگی ما وقایعی رخ میدهد، که شیطان آنرا گردن خدا میاندازد و ما باور کرده و به غلط خدا را مقصر آنها میدانیم، که در این صورت ما نیاز به شنیدن حقیقت و آزادی داریم).
قبل از اینکه در مورد این اشخاص دعا کنید. در مطالب نوشته شده در زیر تفکر کنید و امید داشته باشید که با درک این مطالب و اطاعت از کلام خدا و انجام بخشش واقعی این افراد، چه شادی، آزادی و پیروزی عظیمی را در زندگی خود تجربه خواهید کرد.
1- بخشش به معنای فراموش کردن نیست!
افرادی که سعی میکنند گناه و خطاهای دیگران را فراموش کنند، بزودیدر مییابند که عملاً نمیتوانند فراموش کنند. خداوند میگوید که : « من گناهان شما را دیگر به خاطر نخواهم آورد» (عبرانیان باب ۱۰ آیه ۱۷). اما خداوند که هیچوقت چیزی را فراموش نمیکند. پس دیگر “بخاطر نیاوردن” این معنی را میدهد که خداوند ما را بر اساس گذشتهیمان قضاوت نکرده و آن را بر علیه ما استفاده نمیکند (مزمور باب ۱۰۳ آیه ۱۲).
شما اول باید ببخشید و در اثر این بخشش ممکن است در طول زمان خطاهایی را که شخص در حق شما کرده است، فراموش کنید. ولی نمیتوانید اول فراموش کنید و به این وسیله شخص را ببخشید. فراموشی، وسیله بخشش نیست. و حتی امکان دارد، هیچ وقت فراموش نکنیم ولی با بخشش ارادی , حداقل دیگر درد نداریم. (مثال: زخم روی دست، اگر در زمانی دست ما زخم شده و حتی بخیه هم خورده است، بعد از مدتی جای زخم هنوز باقی مانده امادیگر درد نداریم )
زمانیکه ما خطاهای گذشته اشخاص را بخاطرشان میآوریم، نشان میدهیم که در حقیقت، آنها را نبخشیدهایم. پس با بخشیدن، متعهد میشویم که خطاهای گذشته را دیگر بر علیه آن شخص استفاده نکنیم.
2- بخشیدن یک تصمیم و یک انتخاب آزادانه و ” ارادی” است.
چون خداوند از ما میخواهد که ببخشیم، پس کاری است که از دست ما برمیآید و به تصمیم و ” اراده ” ما بستگی دارد. کسی که میگوید: «نمیتوانم ببخشم» فریب خورده است. چون بخشش، اراده خداست و خدا قول میدهد که از لطف خود، هم اراده و هم قدرت انجام ارادهاش را در ما ایجاد کند. (فیلیپیان باب ۲ آیه ۱۳)
3- بخشش برای ما مشکل است.
چون مخالف آن مفهوم غلط عدالت است که قبلاً یاد گرفته و یا در فکر خود داریم. ما میخواهیم که دیگران برای بدی که در حق ما کردهاند، رنج بکشند و جریمه بدهند. اما خداوند میگوید: «انتقام مکشید بلکه انتقام از آن من است و من (خداوند) جزا خواهم داد.» (رومیان باب ۱۲ آیه ۱۹)
شما میپرسید: “چرا باید بگذارم شخص خطاکار به این راحتی آزاد شود؟” مسئله همین جاست تا زمانیکه شخص را نبخشیدهاید و او را به خداوند واگذار نکردهاید، خودتان در تلخی و غیظ هستید و خودتان هم نمیتوانید کاری انجام دهید جز اینکه حرص بخورید و یا یک عمل غیرروحانی و غیر اخلاقی نسبت به او انجام دهید که در نهایت به ضرر شماست.
اطمینان داشته باشید اگر چه این شخص را به مسیح واگذار میکنید و او را از اسارت افکار خود آزاد میکنید. اما او هیچوقت از اسارت مسیح و جزای خداوند آزاد نخواهد شد. خداوند میفرماید که «او گناه را هرگز بیسزا نخواهد گذاشت» (خروج باب ۳۴ آیه ۷). خداوند با او عادلانه و منصفانه رفتار خواهد کرد و این کاری است که ما انسانهای گناهکار نمیتوانیم بکنیم.
تلخی و نبخشیدن، ما را به خشم میآورد و خشمِ انسان، عدالت خدا را به عمل نمیآورد. (یعقوب باب ۱ آیه ۱۹-۲۰)
وقتی فرد خاطی را به خدا میسپارید و یا در حقیقت واگذار میکنید؛ او را دست بسته و گناهکار به خدا بدهید، نه آنکه فکر کنید که او فوری بخشیده خواهد شد، شخص خاطی همانند من و شما این فرصت و وقت را خواهد داشت که در جلوی تخت خداوند، برای گناهی که به شما کرده، طلب بخشش کند و در حقیقت توبه کند و امکان دارد که نکند، انتخاب با خود اوست ولی این به من و شما ربطی ندارد، چه توبه بکند و چه نکند، شما باید او را به خدایی که قاضی عادل است، واگذار کنید. این طرز فکر صحیح باعث میگردد که بتوانید شخص خاطی را با تصویر دستهای بسته به خدا واگذار کنید، به جای آنکه بخواهید در افکارتان و یا حتی عملتان تلافی کنید.
4- بخشش افراد برای آزادی خود شماست.
تا زمانی که شخص را نبخشیدهاید، حتی اگر آن شخص مُرده باشد، فکر کردن به او، شما را آزار خواهد داد و آزادی اینکه در خداوند، راه بروید را از شما خواهد گرفت. ممکن است بگویید: ” آخر نمیدانید چقدر این شخص به من ضربه و صدمه زده است. ” اما مهم است که بدانید که بخشش، گذشته را عوض نمیکند بلکه تأثیر اتفاقات گذشته را بر زندگی امروز و آینده شما قطع میکند.
5- با نبخشیدن، رابطه شما با خداوند مختل خواهد بود.
بنابراین بخشیدن مسئلهای نیست که فقط بین شما و آن شخص خاطی باشد، بلکه مسئلهای بین شما و خدا میباشد. وقتی کسی نسبت به شما گناه میکند، شما با نبخشیدن، نسبت به خدا گناه میکنید. بخشیدن شخص خاطی شما را آزاد میکند که در خداوند با قوت راه بروید و او را دنبال کنید.
نباید هیچ انسانی بتواند رابطهای زیبای شما با خداوند را خراب کند یا خللی در آن ایجاد کند. (مثال: ایستادن افراد بین شما و مسیح)
6- بخشیدن قبول کردن این است که با نتایج گناه شخص دیگری حاضرید زندگی کنید.
برای بخشیدن قیمتی باید پرداخت گردد. هر که را که میبخشید، برای شرارت و یا اشتباه و یا گناه آنها قیمتی را حاضر میشوید، بپردازید. متوجه باشید که چه بخواهید و چه نخواهید با نتایج خطای آن شخص، دارید زندگی میکنید و خواهید کرد. در این مورد انتخابی که دارید این است که آیا میخواهید با تلخی و عدم بخشش زندگی کنید و یا با آزادی که از بخشش بدست میآید؟ عیسی مسیح جریمه گناهان ما را بر خود گرفت. ما هم با بخشش، گناه دیگران را به خود قبول میکنیم. خدای پدر مسیح را که کاملاً بیگناه بود در راه ما گناه ساخت، تا ما بوسیله اتحاد با او مانند خود خدا کاملاً بیگناه و مانند خود خدا کاملاً نیک شویم. (دوم قرنتیان باب ۵ آیه ۲۱)
پس میپرسید که عدالت کجاست؟ عدالت در صلیب عیسی مسیح است که به بخشش حقانیت میبخشد.
7- چگونه میتوان از دل بخشید و از اسارت احساسات دردآور آزاد شد؟
به این ترتیب که به درد و زخم و تنفری که در دل شما ایجاد شده، اعتراف کنید تا وقتی که این بخشش، ریشه احساسی زندگی شما را لمس نکند، کامل نخواهد بود.
بعضیها این درد را احساس میکنند اما نمیدانند آن را چگونه اعتراف کنند. اجازه دهید خداوند این درد را از اعماق دلِ شما بیرون آورده و شفا دهد. در اینجاست که احساسات شما شفا پیدا میکند. همانطور که دعا میکنید، خدا ممکن است افراد و تجربیاتی را به خاطرتان بیاورد که کاملاً فراموش کردهاید. بگذارید، روحالقدس هر چه را که لازم است، به یادتان بیاورد حتی اگر دردناک است.
به یاد داشته باشید که این کار را به خاطر و برای منفعت خودتان میکنید. زیرا خدا میخواهد خود شما آزاد شوید.
احساسات شما میتواند شفا پیدا کند.
در زمانیکه شما آسیب دیدهاید، چه احساسی داشتید؟
احساس مسخره شدن، احساس اینکه تحقیر شدهام و احساس کوچکی، احساس بیارزشی، احساس اینکه به من خیانت شده، احساس اینکه من را هالو خطاب کردهاند، احساس اینکه از من سوءاستفاده شده، احساس تنهایی، احساس طرد شدگی، احساس بیآبرویی، احساس ناپاکی و اینکه کثیف هستم، احساس شرم و خجالت، و یا نجس شدهام و حتی احساس عریانی (این مطلب بخصوص در مواردی که به فرد، در بچگی دست درازی و یا حتی با چشم بد نگاه شده باشد، اتفاق میافتد.) احساس اینکه من مفتضح شدهام، احسـاس اینکه لعنت شدهام، …….
احساس خشم ، تلخی و تنفر و حتی غم و افسردگی و یا خشم و عصبانیت، عوارضِ این احساسات نامبرده است، و نتیجه نبخشیدن است و به خودی خود بوجود نمیآید، بلکه از ریشه احساسات درد کشیده شده ناشی میگردد و با شفای آنها، عوارض خشم و تلخی و تنفر و غم و افسردگی نیز از بین میرود و با دعا و پُری روحالقدس، شادی و آرامش جایگزین میگردد.
طرز دعا این است که اول به همان زمانیکه این اتفاقات افتاده است، برگردید و تفکر کنید و آن احساسها را بیان کنید و بعد خود را با عیسی مسیح در شب قبل از صلیب و بعد روی صلیب مقایسه کنید که او تمام این احساساتی که الان شما دارید را در آن شب و روز صلیب تجربه کرد و خیلی هم بیشتر از شما، توسط سربازان، ملایان و مردم تحقیر شد. (آیات را بیاد بیاورید و بخوانید و اعلام کنید)، او خیلی بیشتر احساس کرد که به او خیانت شده، (یهودا اسخریوطی و پطرس و حتی بقیهای که فرار کردند) او را عریان کردند و کتک زدند و تُف روی صورت او انداختند و جلوی عام مردم، او را شلاق زدند و بدون هیچ بالاپوشی (لباس)، عریان به صلیب آویختند که تمام مردم او را عریان میدیدند و او را مسخره میکردند و او برای ما مفتضح شد که ما افتخار خدا شویم و ملایان او را لعنت شده میدیدند و حتی او را لعن میکردند. (در غلاطیان باب ۳ آیه ۱۳« مسیح برای ما لعنت شد که ما برکت خدا شویم.»)
به تیتر و عنوان صفحات بعدی این فصل که طرز دعای شفای احساسات است، رجوع کنید ولی قبل از آن اصول ۸ ، ۹ و ۱۰ را نیز بخوانید.
8- زمان بخشش همین الان است.
ممکن است این احساس به شما دست دهد که “حالا زمان بخشش نیست. من صبر میکنم وقتی که آتـش عصبانیتم و ناراحتیم سردتر شد، آن وقت میبخشم”.
نه!!! زمان بخشش همین الان است. بر احساسات جریحهدار خود و اینکه چه موقع این احساسات به شما اجازه بخشش را میدهند، تکیه نکنید. بعد از بخشش، در طول زمان و به تدریج، بعد از آنکه شیطان جای پایش را در قلب شما از دست داد (افسسیان باب ۴ آیه ۲۶-۲۷)، احساسات شما در مورد شخصی که بخشیده اید، عوض خواهد شد.
9- نگویید “خداوند مرا کمک کن که ببخشم.”
زیرا او دارد کمک میکند. نگویید “خداوندا میخواهم ببخشم ولی نمیتوانم”. او آگاهی و توانی روح خود را به شما داده که شخص خاطی را ببخشید اگر نه، با این کار از زیر تصمیم گیری برای بخشش کـه مسئولیت شماست، شانه خالی میکنید. درعوض بگویید ” تصمیم میگیرم و آن شخص را میبخشم”.
10- هنگام یادآوری، برای خطاهای آن شخص، دلیل و عذر و بهانه نیاورید.
با بخشش، شخص را به خدا واگذار میکنید و مسیح دردهای شما را بر میدارد. احساسات بعداً عوض میشوند. نکته مهم در حال حاضر، آزاد شدن شما از اتفاقات تلخ گذشته میباشد.
هنگام دعا اول برای تمام اتفاقات مربوط به یک شخص دعای بخشش کنید و بعد به نفر بعدی بروید. در مورد هر تجربه بگویید که آن شخص چه کرده است؛ چگونه به شما ضربه و زخم زده است و این کار آنها باعث برانگیختن چه احساسی در شما شده است. (احساسات خود را از قبیل، طرد شدن، بی محبتی دیدن، احساس بی ارزشی کردن، احساس ناپاکی کردن و غیره را بیان کنید.)
طرز دعای بخشش
حال شما آماده هستید که اشخاص لیست خود را ببخشید. بیاد داشته باشید که این بخشش در واقع انهدام قلعههایی است که شیطان در زندگی شما ایجاد کرده است. هدف از این بخشش آزادی شما در مسیح است تا از این به بعد، آن اشخاص هیچگونه کنترلی در زندگی شما نداشته باشند. برای هر شخص با صدای بلند دعا کنید:
خداوندا من […………………………….. (نام شخص را ذکر کنید)] را میبخشم برای [……………………………. (برای کارهایی که کرده است مثل: …………………………………. تا به من صدمه بزند)] گر چه این کار او باعث شد احساس کنم که […………………………….. (خاطرات دردناک خود را بیان کنید)] او را به تو میسپارم و از تو میخواهم احساسات […………………………….. (تلخ، دردآور، آسیب دیده، رنج کشیده)] مرا در من شفا دهی.
طرز دعا برای شفای احساسات
مسیح جان درست است که من این احساس […………………………. (بطور مثال: تحقیر)] دارم ولی تو بخاطر من روی صلیب این درد را کشیدی و از من بیشتر احساس […………………………. (بطور مثال: تحقیر)] را داشتی و تمام این شرم و تحقیر را تو بیشتر کشیدی،
من این احساس [………………………….] خودم را به تو میدهم و در عوضِ شکست و درد، پیروزی و شفای تو را میپذیرم، به عوض احساس [………………………….]، احساس پاکی، قدوسیت، هویت، شاهزادگی، برکت، آزادی را از تو دریافت میکنم. میدانم که تو همه این کارها را برای من کردی و تمام این احساس های بد را بر خود گرفتی.
شیطان، تو نمیتوانی دیگر این احساس (و یا احساس درد آور) را در من تحریک کنی و یا محکوم کنی و به من درد بدهی. من همه آنها را به عیسی مسیح در روی صلیب دادم چون او درد های من را کشید و برای من جان داد و با برخاستن او از مُردگان، شادی او را دریافت کردم.
شیطان، از من دور شو ، دروغ تو را نمیپذیرم , من آن شخص را بخشیدم و تمام احساسی که توام با این نبخشیدن، سالهای سال با من بود را از دست تو میگیرم و به عیسی مسیح میدهم و بجایش احساس شادی، شاهزادگی و پیروزی را دارم. هر موقع تو آن درد گذشته من را به یادم بیاوری، من آینده تو را بیاد خواهم آورد. من روی تخت سلطنت عیسی نشسته ام و تو در دریاچه گوگرد خواهی بود.
در نام عیسی مسیح، آمین.
بعد از آنکه همه خطاهای یک شخص بخصوص را که به خاطرتان میآید، با دعای بالا بخشیدید و صادقانه احساسات منفی خود را بیان کردید. از لیست بالا برای افرادی که به شما زخمهای عمیق زده بودند و آن را مدتی در دل خود نگاه داشته بودید، دعا زیر را بکنید:
خداوندا به اسم عیسی مسیح، زمینی که شیطان در نام […………………………. (نام شخص را ذکر کنید)] در قلب من ایجاد کرده بود را پس میگیرم و آن را با خون عیسی مسیح شسته و به تو تقدیم میکنم. از امروز کارهای گذشته […………………………. (نام شخص را ذکر کنید)] را بر علیه او استفاده نمیکنم و او را از چشم تو میبینم. تو را شکر میکنم که مرا از اسارت و بند تلخی که نسبت به او داشتم و احساس میکردم، آزاد کردهای. میخواهم که […………………………. (نام شخص را ذکر کنید)] را برکت دهی.
در نام عیسی مسیح، آمین.
×نکته بسیار مهم:
بدانید که لزومی ندارد با کسانی که به شما آسیب رساندهاند و شما بخشیدهاید و آنها هنوز ثمرۀ توبه نیاوردهاند، دوباره رابطه نزدیک برقرار کنید. مرزهای روحانی را با حکمت نگاه دارید و باید صبر کنید تا ایشان ثمرۀ توبه بیاورند.
تقاضای بخشش برای پاک کردن وجدان
خدا میخواهد که وجدان ما نسبت به خدا و انسان پاک باشد. وجدان ناپاک، جاپایی است که شیطان استفاده میکند تا ما را در مقابل خود، خدا و مردم محکوم کند.
کارهایی که ما بر علیه دیگران کردهایم و تقاضای بخشش نکردهایم، مانع میشود که دیگران، شهادت و بشارت ما را شنیده و به مسیح ایمان آورند. دایره بخشش واقعی وقتی کامل میشود که ما بتوانیم این قدم تقاضای بخشش را برداریم. از روح القدس بخواهید که در سوالات زیر اسم افراد را به خاطر شما بیاورد.
به چه کسانی گناه کرده ایم که تا بحال تقاضای بخشش نکردهاید؟
به چه کسانی توهین کردهاید و یا دل آنها را شکستهاید؟
در مورد وظیفه خود به چه کسانی کوتاهی کردهاید؟
از چه کسانی چیزی دزدهاید و یا به آنها خسارت زدهاید؟ (حتی از کارتان در محل کار!)
از چه کسانی چیزی را قرض کردهاید که به آنها برگرداندهاید؟
در یک واقعه که شما آسیب خوردهاید و شخص خاطی کاملا به نظر شما خطاکار است ولی آیا در این گفت و شنود و یا برخورد شما،کاری کردهاید که به او توهین، یا آسیبزده و یا شاید بیاحترامی کرده باشید؟ حال آنکه ایشان در مقایسه با کار شما دهبرابر و یا صد برابر بیشتر شما را آسیب رساندهاند؟
و غیره
بگذارید روح القدس به یاد شما بیاورد.
طرز تقاضای بخشش
در ابتدا امکان دارد که فرد مقابل، شما را بیشتر آسیب رسانده است و آسیب شما به ایشان در مقابل و خیلی کوچک باشد ولی با تمـام این موضوع روحالقدس شما را ملزم کرده که برای قسمت خود، از او طلب بخشش کنید. پس اول دعا کرده و او را برای آسیبهایش کاملاً ببخشید و احساسات آسیب دیده خود را طبق قسمت شماره ۷ (بخشش احساس) از دست شیطان پس بگیرید؛ بعد از خداوند برای کاری که به او کردهاید، تقاضای بخشش کنید؛ حتی هر چند کوچک باشد. سپس با توجه به نکات زیر، با اشخاص بالا تماس گرفته و از آنها تقاضای بخشش کنید:
تا حد امکان تماس شما بهتر است که حضوری باشد. اگر این امکان پذیر نیست، میتوانید تلفن بزنید. نامه نوشتن زیاد موثر نیست، مگر آنکه ملاقات با تلفن امکان پذیر نباشد. فقط در آن صورت است که از نامه باید استفاده کرد. (وقتی رو در رو با شخص صحبت میکنید، چشمان شما، قلب شما را نشان میدهد ( متی باب ۶ آیه ۲۲ “چراغ بدن چشم است… .) و او روح خدا را در شما میبیند. پس لازم دارید خودتان شفاف و پر از روح باشید.
تقاضای بخشش شما باید کوتاه و مختصر و مفید باشد. مثلاً: “دیروز در دعا، خداوند به خاطرم آورد که به تو […………. (نام شخص را ذکر کنید)] گناه کردهام. میخواهم مرا برای این کارم ببخشی. آیا مرا میبخشی؟
برای کاری که کردهاید عذر و بهانه نیاورید وگرنه این تقاضای بخشش، تأثیر خود را از دست میدهد. در این تماس، خطایای شخص مقابل را هم پیش نکشید؛ نگویید تو خیلی به من آسیب زدی ولی من بخشیدم.
وقتی از فرد تقاضای بخشش میکنید، مستقیم و شفاف راجع به مطلبی که شما به او آسیبزدهاید، صحبت کنید و نگویید اگر من به تو گناه کردهام و لغت “اگر” را استفاده نکنید. بلکه بگویید روحالقدس به یادم آورد که در آن زمان به خاطر آن کار من، شما آسیب دیدید و من از شما طلب بخشش میکنم، خواهش دارم مرا به خاطر این عملم ببخشی.
تا جایی که میتوانید، خسارتی که به آن شخص زدهاید را جبران کنید. حتی اگر مالی بوده و شخص فوت کرده، به ورثه او بدهید.
بدانید که لزومی ندارد با کسانی که به شما آسیب رساندهاند و شما بخشیدهاید و شما تقاضای بخشش نیز کردهاید، اگر ثمرۀ توبه نیاوردهاند، دوباره رابطه نزدیک برقرار کنید. مرزهای روحانی را با حکمت نگاه دارید و باید صبر کنید تا ایشان ثمرۀ توبه بیاورند.